IBUKU RฤจA ลจHORO ลจRฤจA MWEGA (GIKCL)

Aariũ a ithe na Josefu gũthiĩ kũgũra irio Misiri

1 Rĩrĩa Jakubu aamenyire atĩ Misiri nĩkwarĩ na irio, akĩĩra aariũ aake atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ kĩratũma mũcũũthanĩrĩrie?

2 Atĩrĩĩrĩ, nĩnjiguĩte atĩ Misiri kwĩ na irio; ũkĩraai mũthiĩ kuo mũgatũgũrĩre irio nĩguo tũtigaagĩkue nĩ ng’aragu.”

3 Kwoguo aariũ a ithe na Josefu ikũmi magĩikũrũka Misiri kũgũra irio.

4 No Jakubu ndeetĩkĩrire gũtũma Benjamini mũrũ wa nyina na Josefu, amu nĩetigagĩra ndakaae kuona ũgwati.

5 Kwoguo aariũ a Jakubu magĩthiĩ kũgũra irio hamwe na andũ arĩa angĩ, amu o nakuo Kanaani nĩkwarĩ na ng’aragu.

6 Josefu nĩ we warĩ barũũthi wa bũrũri wothe wa Misiri; nĩ we wendagĩria andũ a kuuma thĩ yothe irio. Kwoguo aariũ a ithe magĩũka harĩ we, makĩinamĩrĩra makĩhuutithia moothiũ maao thĩ.

7 Josefu aamoona nĩamamenyire, no akĩmeerigithia, akĩmeeka o ta ageni. Akĩmooria atĩrĩ ta ekũmatetia, “Muumĩĩte kũ?”

Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Tuumĩĩte Kanaani, tũgooka kũgũra irio.”

8 O na gũtuĩka Josefu nĩamamenyire, o matiamũmenyire.

9 Nĩaririkanire irooto iria aarooteete ciamakoniĩ, akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ-rĩ, mũrĩ athigaani; mũũkĩĩte gũtuĩria harĩa bũrũri witũ ũtarĩ na hinya.”

10 Nao magĩcookia atĩrĩ, “Aaca, mwathi witũ, ithuĩ, ndungata ciaku, tũũkĩĩte kũgũra irio.

11 Ithuothe tũrĩ a ithe ũmwe; tũrĩ andũ ehokeku. Mwathi witũ, ithuĩ tũtirĩ athigaani.”

12 Naake Josefu akĩmeera atĩrĩ, “Aaca! Mũũkĩĩte gũtuĩria harĩa bũrũri witũ ũtarĩ na hinya.”

13 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuothe tũrĩ aariũ ikũmi na eerĩ a ithe ũmwe; twĩ aariũ a mũthuuri ũmwe wa bũrũri wa Kanaani. Mũũriũ wa baaba ũrĩa mũnyiinyi atigĩĩtwo mũciĩ e na baaba, na ũmwe ndarĩ ho, nĩakuire.”

14 Naake Josefu akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ-rĩ, mũrĩ athigaani o ta ũguo ndamwĩra.

15 Na rĩĩrĩ, nĩngũmũgeria na njĩra ĩno: ngwĩhĩta na rĩĩtwa rĩa mũthamaki wa Misiri atĩ mũtikuuma gũũkũ mũrũ wa thooguo ũcio mũnyiinyi atarĩ haaha.

16 Ũmwe wanyu no nginyagia athiĩ amũgĩĩre, na inyuĩ nĩmũkũrangĩrwo nginya ma ya ũhoro ũcio mũraaria ĩmenyeke. Akorwo ti ũguo, ngwĩhĩta na mũthamaki wa Misiri atĩ mũrĩ athigaani.”

17 Nĩacookire akĩmaikia njeera mĩthenya ĩtatũ.

18 Mũthenya wa gatatũ Josefu akĩmeera atĩrĩ, “Tondũ niĩ ndĩ mũndũ ũtĩĩĩte Ngai, nĩngũmuohera mweka o ũndũ ũyũ ũmwe.

19 Angĩkorwo mũrĩ andũ ehokeku, ũmwe wanyu nĩegũtigwo njeera kũu muuma, acio angĩ maatwarĩre andũ acio aanyu ahũũtu irio icio mũgũrĩĩte.

20 Mwakinya mũcooke mũndeehere mũrũ wa thooguo ũcio mũnyiinyi. Ũndũ ũcio nĩũkoonania atĩ ũhoro ũcio mwarĩĩtie nĩ wa ma, na ndikaamũũragithia.”

Nĩmeetĩkĩrire ũhoro ũcio

21 na magĩkĩĩrana atĩrĩ, “Nĩ ma tũrathĩĩnĩka nĩ ũndũ wa ũrĩa twekire mũrũ wa baaba; tuonire e na thĩĩna mũnene mũno rĩrĩa aatũthaithaga tũmũteithie, no tũtiamũthikĩrĩirie. Kĩu nĩkĩo gĩtũmĩĩte tũkorwo twĩ thĩĩnainĩ mũnene ũũ.”

22 Naake Reubeni akĩmeera atĩrĩ, “Na githĩ ndiamwĩrire mũtige gwĩka kamwana kau ũndũ mũũru mũkĩrega kũnjigua? Rĩu nĩkũrĩha tũrarĩha gĩkuũ gĩake.”

23 Josefu nĩamenyire ũguo moigaga, no o matiamenyire atĩ nĩamenya tondũ makĩmwarĩria nĩgũtaũrĩrwo aataũragĩrwo.

24 Josefu akĩmatiga agĩthiĩ kũrĩra. Rĩrĩa aiguire no ahote kwaria rĩngĩ, agĩcooka, agĩthuura Simeoni akĩmuohithia meroreire.

Aariũ a ithe na Josefu gũcooka Kanaani

25 Josefu agĩathana atĩ aariũ a ithe maiyũrĩrio irio makũnia maao, na mbeeca cia o mũndũ icookio ikũniainĩ rĩake, na maheeo rĩĩgu. Na ũguo nĩguo gwekirwo.

26 Magĩkĩigĩrĩra ndigiri ciao irio icio maagũrĩĩte, magĩthiĩ.

27 Na rĩĩrĩ, arĩ harĩa maararagĩrĩra, ũmwe wao agĩtumũra ikũnia rĩake ahe ndigiri yake gĩa kũrĩa, akĩona mbeeca ciake o hau mũromoinĩ wa ikũnia.

28 Naake akĩĩra aariũ a ithe atĩrĩ, “Nĩndĩracookeirio mbeeca ciakwa. Ĩ ici haaha ikũniainĩ rĩakwa!” Nao magĩtuĩka nda, makĩũrania atĩrĩ me na guoya, “Ũũ nĩ atĩa Ngai atwĩkĩĩte?”

29 Maakinya bũrũriinĩ wa Kanaani kũrĩ ithe wao Jakubu, makĩmwĩra maũndũ moothe marĩa maatũnganĩĩte namo ta ũũ:

30 “Atĩrĩĩrĩ, barũũthi wa Misiri-rĩ, aratũtetirie agĩtwĩraga atĩ twĩ athigaani a bũrũri wake.

31 Na ithuĩ tũramwĩra atĩ tũtirĩ athigaani tũrĩ andũ ehokeku.

32 Twaciarirwo tũrĩ aariũ ikũmi na eerĩ a ithe ũmwe. Mũũriũ ũmwe wa baaba nĩakuire, na ũrĩa mũnyiinyi biũ atigĩĩtwo Kanaani e na baaba.

33 Naake mũndũ ũcio aratwĩra atĩrĩ, ‘Nĩngũmenya kana ũhoro ũcio mũraaria nĩ wa ma na njĩra ĩno: ũmwe wanyu egũtigwo gũũkũ na niĩ; acio angĩ megũkuua irio matwarĩre andũ a mĩciĩ yanyu arĩa me na ng’aragu.

34 Mũcooke mũndeehere mũrũ wa thooguo ũcio mũnyiinyi. Hĩndĩ ĩyo nĩngaamenya atĩ mũrĩ andũ ehokeku, mũtirĩathigaani. Nĩngaamũcookeria mũrũ wa ithe wanyu, na no mũgĩikare gũũkũ mũrute wĩra wa wonjoria.’ ”

35 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa moonoragia irio kuuma makũniainĩ, o mũndũ akĩona mbeeca ciake ikũniainĩ rĩake. Maaciona, oothe hamwe na ithe wao makĩmaka.

36 Ithe wao akĩmeera atĩrĩ, “Kaĩ mũrenda nde ciana ciakwa ciothe? Josefu ndarĩ ho; Simeoni ndarĩ ho, na rĩu mũrenda gũkuua Benjamini! Niĩ nĩ niĩ ndĩranyariirika!”

37 Naake Reubeni akĩĩra ithe atĩrĩ, “Wona ndaaga gũgaagũcookeria Benjamini-rĩ, ũkooraga aariũ aakwa eerĩ. Mwĩtĩkĩrie atwarane na ithuĩ, na nĩngaamũcookia harĩ we.”

38 No Jakubu akiuga atĩrĩ, “Aaca, mũtigũthiĩ na mũrũ wakwa; mũrũ wa nyina nĩakuire, na no ũyũ wiki rĩu ndigĩirwo. Ahota gũtũnga mũtino mwĩ njĩra, na kĩeha gĩake kĩnjũrage nĩ ũndũ nĩngũrire.”

Aariũ a ithe na Josefu gũcooka Misiri me na Benjamini

1 Na rĩĩrĩ, ng’aragu bũrũriinĩ wa Kanaani nĩyanenehire makĩria.

2 Rĩrĩa andũ a mũciĩ wa Jakubu maarĩire irio iria ciarutĩĩtwo Misiri makĩniina, Jakubu akĩĩra aariũ aake atĩrĩ, “Cookaai Misiri mũgatũgũrĩre tũirio tũngĩ.”

3 No Juda akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũcio aatũkaanirie agĩtwĩra atĩ tũtigeetĩkĩrio kũmuona twaga gũthiĩ na mũrũ wa baaba.

4 Rĩu angĩkorwo nĩũgwĩtĩkĩra tũthiĩ hamwe na mũrũ wa baaba, nĩtũgũthiĩ kũmũgũrĩra irio.

5 Angĩkorwo ndũgwĩtĩkĩra ũguo, tũtigũthiĩ amu mũndũ ũcio aatwĩrire atĩ tũtigeetĩkĩrio kũmuona tũtarĩ naake.”

6 Naake Jakubu akiuga atĩrĩ, “Mwakĩnjĩkire ũũru ũguo nĩkĩ na ũndũ wa kũmwĩra atĩ mwĩ na mũrũ ũngĩ wa thooguo?”

7 Nao magĩcookia atĩrĩ, “Mũndũ ũcio aatũũragia ciũria itũkoniĩ na iria ikonainie na mũciĩ witũ ta ũũ: ‘Ĩ thooguo-rĩ, arĩ o muoyo?’ Nĩmũrĩ mũrũ wa thooguo ũngĩ? No mũhaka tũngĩamũcookeirie ciũria ciake. Tũngĩakĩmenyire na kĩ atĩ nĩegũtwĩra tũgaathiĩ na mũrũ wa baaba?”

8 Naake Juda akĩĩra ithe atĩrĩ, “Njĩtĩkĩria thiĩ na kamwana na nĩtũgũthiĩ o ro rĩu nĩ geetha ithuĩ ithuothe nginya ciana iria nyiinyi tũtigaakue nĩ ng’aragu.

9 Nĩ niĩ ngũkarũũgamĩrĩra, na nĩ niĩ ũkooria. Ndaaga gũgaacooka nako, nĩ niĩ ũkooria.

10 Korwo tũtiahũthĩrĩirie ũhoro ũyũ, tũngĩthiĩte kuo maita meerĩ na tũgacooka.”

11 Naake ithe wao akĩmeera atĩrĩ, “Angĩkorwo no gũthiire ũguo-rĩ, mũgwĩka ũguo-ĩ, muoe maciaro marĩa meega biũ ma bũrũri mũtwarĩre barũũthi ũcio marĩ ta kĩheeo, nĩ mo: indo nungi wega, kaũũkĩ, ũbaani, ũũkĩ wa manemane, njoothi, na roothi.

12 Nĩngĩ mũkuue mbeeca maita meerĩ, tondũ no mũhaka mũcookie iria mwacookeirio makũniainĩ, amu no gũkorwo nĩ mahĩtia haagĩire.

13 Oyai mũrũ wa thooguo mũthiĩ.

14 Ngai Mwene Hinya Wothe arotũma mũndũ ũcio amũiguĩre tha, amũnengere Benjamini, na mũrũ wa thooguo ũcio ũngĩ. No haakwa mwene-rĩ, angĩkorwo no mũhaka ciana ciakwa i njũre-rĩ, nĩcinjũre.”

15 Kwoguo aariũ acio a ithe ũmwe makĩoya iheeo, na mbeeca maita meerĩ, makiumagara maroreete Misiri me hamwe na Benjamini, magĩĩtwara kwĩ Josefu.

16 Rĩrĩa Josefu oonire Benjamini e hamwe nao, akĩĩra ndungata ĩrĩa yarũũgamĩrĩire mũciĩ wake atĩrĩ, “Oya andũ aya ũmatware gwakwa mũciĩ, amu irio cia mĩaraho ngũrĩanĩra nao; kwoguo thĩnjithia na ũtabaarĩre.”

17 Ndungata ĩgĩgĩĩka ũguo yerirwo, ĩgĩgĩtwara aariũ acio a ithe ũmwe kwa Josefu mũciĩ.

18 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa maatwaragwo kwa Josefu, maarĩ na guoya. Meeciiragia atĩrĩ, “Tũratwarwo na gũũkũ nĩ ũndũ wa mbeeca iria twacookeirio makũniainĩ maitũ hĩndĩ ya mbere. Egũcooka atũũkĩrĩre o rĩmwe, atũtuunye ndigiri ciitũ, atũtue ndungata ciake.”

19 Kwoguo magĩgĩthiĩ harĩ ndungata ĩrĩa yarangagĩra kĩhingo kĩa mũciĩ wa Josefu makĩmĩĩra atĩrĩ,

20 “Mwathi witũ, tuokire gũũkũ rĩa mbere kũgũra irio,

21 na harĩa twaraarĩrĩire tũkĩinũka, twatumũra makũnia maitũ, o mũndũ agĩkora mbeeca ciake ciothe mũromoinĩ wa ikũnia. Rĩu mbeeca icio nĩtwacireehe,

22 na tuoka na mbeeca ingĩ cia kũgũra irio ingĩ. Ithuĩ tũtiũĩ nũũ wacookirie mbeeca icio makũniainĩ maitũ.”

23 Ndungata ĩyo ĩkĩmeera atĩrĩ, “Tigaai gwĩtigĩra na mũtikaigue guoya. Ngai wanyu, o we Ngai wa ithe wanyu, no mũhaka akorwo nĩ we wekĩrire mbeeca icio makũniainĩ maanyu. Niĩ nĩndaamũkĩrire irĩhi rĩanyu.” Agĩcooka akĩmareehere Simeoni.

24 Ndungata ĩyo ĩgĩtoonyia aariũ acio a ithe ũmwe nyũmba, ĩkĩmahe maaĩ magĩĩthamba magũrũ, na ĩkĩhe ndigiri ciao gĩa kũrĩa.

25 Nao makĩhaarĩria iheeo cia kũnengera Josefu ooka hĩndĩ ya mĩaraho, amu nĩmeerirwo atĩ nĩmekũrĩanĩra naake.

26 Josefu akinya mũciĩ, makĩmũtwarĩra iheeo, na makĩmũinamĩrĩra makĩhuutia thĩ na moothiũ maao.

27 Akĩmooria ũrĩa maatariĩ, agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “Mũthuuri ũcio mũkũrũ ithe wanyu, ũcio mwaheire ũhoro wake-rĩ, arĩ o ro ho? No mwega?”

28 Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ĩĩ, ndungata ĩyo yaku, ti baaba, ĩrĩ o ho, na no njega.” Makĩmũturĩria maru makĩmũinamĩrĩra.

29 Rĩrĩa Josefu oonire mũrũ wa nyina Benjamini akiuga atĩrĩ, “Kwoguo ũyũ nĩ we mũrũ wa thooguo ũrĩa mũnyiinyi biũ ũrĩa mwaheete ũhoro wake? Mũũriũ, Ngai arokũraathima!”

30 Josefu agĩcooka akĩehera hau o hĩndĩ ĩyo amu ngoro yake nĩyaiyũrirwo nĩ gĩkeno nĩ ũndũ wa mũrũ wa nyina, akĩigua ta angĩita maithori. Agĩgĩtoonya nyũmba yake ya toro akĩrĩrĩra kuo.

31 Agĩcooka agĩĩthamba ũthiũ, akiuma eyũmĩrĩirie ndakaarĩre, akiuga atĩ maheeo irio.

32 Josefu agĩtwarĩrwo ciake handũ mwanya, na aariũ a ithe haao mwanya, na Amisiri arĩa maarĩanĩire nao haao mwanya, amu warĩ ũndũ wĩ mũgiro wa Amisiri kũrĩanĩra na Ayahudi.

33 Aariũ a ithe na Josefu maikarĩĩte mang’ethanĩire na Josefu, na maikarĩĩte kũringana na ũrĩa maarũmanĩrĩire kuuma ũrĩa mũkũrũ nginya ũrĩa mũnyiinyi. Rĩrĩa moonire ũrĩa maikarĩĩte, makĩrorana magegeete.

34 Maaheirwo irio kuuma meethainĩ ya Josefu, na Benjamini aaheirwo maita mataano ma acio angĩ. Nao makĩrĩa, makĩnyua, na magĩkenanĩra na Josefu.

Gĩkombe kĩrĩa kĩagĩĩte

1 Na rĩĩrĩ, Josefu nĩathire ndungata ĩrĩa yarũũgamĩrĩire mũciĩ wake atĩrĩ, “Ĩkĩrĩra andũ aya irio o iria mangĩhota gũkuua makũniainĩ maao, na mbeeca cia o mũndũ ciĩkĩrwo mũromoinĩ wa ikũnia rĩake.

2 Ningĩ gĩkombe kĩrĩa gĩakwa kĩa betha, ũgĩĩkĩre mũromoinĩ wa ikũnia rĩa ũcio mũnyiinyi hamwe na mbeeca cia irio ciake.” Ndungata ĩyo ĩgĩgĩĩka o ta ũguo yerirwo.

3 Mũthenya ũyũ ũngĩ rũũciinĩ tene makĩĩrwo no makĩinũke na ndigiri ciao.

4 Na rĩĩrĩ, matathiĩte kũraaya mũno na itũũra, Josefu akĩĩra ndungata ĩrĩa yarũũgamĩrĩire mũciĩ wake atĩrĩ, “Teng’eria andũ acio, wamakinyĩra ũmoorie atĩrĩ, ‘Mũrĩhĩĩte wega na ũũru nĩkĩ?

5 Mũiyĩte gĩkombe kĩa betha kĩa mũnene wakwa nĩkĩ? Nĩkĩo anyuaga nakĩo, na nokĩo aragũraga nakĩo. Nĩmwĩkĩĩte ũũru mũno.’ ”

6 Rĩrĩa ndungata ĩyo yamakinyĩrĩire, ĩgĩcookera ciugo icio.

7 Nao makĩmĩĩra atĩrĩ, “Mũthuuri ũyũ, ũrenda kuuga atĩa na ciugo icio? Tũkwĩhĩta atĩ gũtirĩ ũndũ ta ũcio twĩkĩĩte.

8 Wee nĩũũĩ atĩ nĩtũracookirie kuuma Kanaani mbeeca iria tuonire mĩromoinĩ ya makũnia maitũ. Tũngĩkĩiya betha kana thahabu kuuma kwa mwathi waku nĩkĩ?

9 Atĩrĩĩrĩ, kĩngĩkorwo kĩ na ũmwe witũ, nĩekũũragwo na ithuĩ acio angĩ tũtuĩke ngombo cia mwathi witũ.”

10 Naake akĩmeera atĩrĩ, “Ĩĩ, nĩndeetĩkĩra ũguo mwoiga; no rĩĩrĩ, ũrĩa ũgũkorwo na gĩkombe, no we ũgũtuĩka ngombo yakwa, acio angĩ no mathiĩ.”

11 Magĩkĩruta makũnia maao na ihenya makĩmaiga thĩ, na o mũndũ akĩohora rĩake.

12 Ndungata ya Josefu ĩgĩgĩcaria na kinyi, yambĩrĩirie na ikũnia rĩa ũrĩa mũkũrũ nginya rĩa ũrĩa mũnyiinyi, nakĩo gĩkombe gĩkĩoneka ikũniainĩ rĩa Benjamini.

13 Aariũ a ithe magĩtarũranga nguo ciao nĩ ũndũ wa kĩeha, magĩcooka makĩigĩrĩra mĩrigo yao ndigiri igũrũ, magĩcooka itũũrainĩ.

14 Rĩrĩa Juda na aariũ a ithe maakinyire kwa Josefu, Josefu aarĩ o kuo. Nao makĩmũinamĩrĩra.

15 Naake akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ atĩa ũguo mwĩkĩĩte? Mũtiramenyaga atĩ mũndũ wĩ ta hau ndĩ no amenye aragũra?”

16 Naake Juda akĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuĩ rĩu tũkwaria tuuge atĩa? O na tũngĩhota gũcookanĩria nawe atĩa? Tũngĩhota gwĩkũũra na kĩ? Ngai nĩaguũrĩĩtie mahĩtia maitũ, na kwoguo to o ro ũcio gĩkombe kĩoneka ikũniainĩ rĩake ũgũtuĩka ngombo yaku; nĩ ithuothe.”

17 No Josefu akĩmeera atĩrĩ, “Aaca, ũguo niĩ ndingĩĩka! No ũrĩa uuma na gĩkombe ũgũtuĩka ngombo yakwa. Acio angĩ aanyu no mũthiĩ na wega gwĩ ithe wanyu.”

Juda gũthaithana nĩ ũndũ wa Benjamini

18 Juda agĩthiĩ harĩ Josefu akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathi wakwa, ndagũthaitha reke ngũhe ũhoro na ndũkaaraakare nĩ ũndũ wakwa, niĩ ndungata yaku; wee ũhaana ta mũthamaki wa Misiri we mwene.

19 Mwathi wakwa, wee nĩwatũũririe atĩrĩ, ‘Nĩmũrĩ thooguo kana mũrũ wa thooguo ũngĩ?’

20 Nĩtwagũcookeirie atĩrĩ, ‘Ĩĩ, nĩtũrĩ na ithe witũ na nĩ mũkũrũ, na nĩtũrĩ na mũrũ wa baaba ũrĩa mũnyiinyi, ũrĩa waciarĩirwo baaba e mũkũrũ. Mũrũ wa nyina na mũũriũ ũcio wa baaba nĩakuire, na ũcio no we wiki wa nyina ũtigarĩĩte; ithe nĩamwendeete mũno.’

21 Mwathi wakwa, wee nĩwatwĩrire tũmũreehe gũũkũ nĩguo ũmuone,

22 no ithuĩ tũgĩkwĩra atĩ kamwana kau gatingĩtiga ithe; kangĩmũtiga, no gũkua angĩkua.

23 Nĩwagĩtwĩrire atĩrĩ, ‘Ndikaamwĩtĩkĩria mũnyone rĩngĩ mwaga gũũka na mũrũ wa thooguo ũcio mũnyiinyi.’

24 “Rĩrĩa twacookire kũrĩ ithe witũ nĩtwamwĩrire ũguo woigire.

25 Nĩacookire agĩtwĩra tũũke tũgũre tũirio tũngĩ,

26 na ithuĩ tũkĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ithuĩ tũtigũthiĩ amu tũtiĩtĩkĩrio kuona mũndũ ũcio mũrũ wa baaba ũrĩa mũnyiinyi atarĩ hamwe na ithuĩ. Angĩkorwo nĩtũgũthiĩ na mũrũ wa baaba ũrĩa mũnyiinyi, nĩtũgũthiĩ.’

27 Ithe witũ aatwĩrire atĩrĩ, ‘Nĩmũũĩ atĩ mũtumia wakwa Rakeli aanjiarĩire aariũ eerĩ tu.

28 Ũmwe wao nĩandigire, na no mũhaka akorwo aarĩirwo nĩ nyamũ cia gĩthaka, amu kuuma rĩrĩa aathiire ndirĩ ndamuona.

29 Rĩu mwaruta ũyũ harĩ niĩ, athiĩ oone mũtino, kĩeha kĩrĩa mũkũnjĩkĩra nĩgĩkũnjũraga, ndĩ mũkũrũ ũguo ndĩ mũkũrũ.’

30 “Mwathi wakwa, rĩu ndakĩinũka kwĩ baaba, kamwana gaaka gatarĩ na ithuĩ, na muoyo wake nĩ ko wĩnyiitĩrĩire,

31 no gũkua egũkua oona gatarĩ hamwe na ithuĩ. Na rĩĩrĩ, nĩ mũkũrũ ũguo atĩ kĩeha kĩrĩa tũngĩkĩmwĩkĩra no kĩmũũrage.

32 Ũndũ ũngĩ nĩ atĩ, niĩ nĩndeheanire kũrĩ ithe witũ nduĩke mũrũũgamĩrĩri wako. Nĩndamwĩrire atĩ ndaaga gũcooka nako, ngaacookererwo nĩ kĩrumi muoyo wakwa wothe.

33 Mwathi wakwa, rĩu ndagũthaitha ũreke njikare gũũkũ ndĩ ngombo yaku handũ ha kamwana gaaka; reke kainũke hamwe na aariũ aya angĩ a ithe.

34 Niĩ-rĩ, ndakĩhota atĩa gũthiĩ kũrĩ we itarĩ na kamwana gaaka? Ndingĩenda kuona ũũru ũrĩa ũngĩnyiita baaba.”

Josefu kwĩmenyithania kũrĩ aariũ a ithe

1 Na rĩĩrĩ, Josefu akĩremwo nĩkwĩyũmĩrĩria ndungata ciake i hau; kwoguo agĩciatha ciume kũu nyũmba. Nĩ ũndũ ũcio gũtirĩ mũndũ ũngĩ o na ũmwe warĩ hamwe na Josefu rĩrĩa eemenyithirie aariũ a ithe.

2 Josefu nĩagirĩkire oigĩrĩirie o nginya Amisiri makĩigua me nja, o na ũhoro ũcio ũgĩkinyĩrio mũthamaki wa Misiri gwake.

3 Josefu agĩkĩĩra aariũ a ithe atĩrĩ, “Nĩ niĩ Josefu. Baaba-rĩ, arĩ o ro muoyo?” Rĩrĩa aariũ a ithe maiguire ũguo, makĩmaka, makĩremwo nĩgũcookia.

4 Josefu agĩkĩmeera atĩrĩ, “Ndamũthaitha ũkaai hakuhĩ.” Mathiĩ hakuhĩ akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ mũrũ wa ithe wanyu Josefu ũrĩa mwendirie Misiri.

5 Rĩu mũtigaakĩigue ũũru kana mwĩmene atĩ tondũ nĩmwanyendirie gũũkũ; nĩ Ngai wandũmire mbere yanyu nĩguo ngaahonokia mĩoyo ya andũ.

6 Nĩ ũndũ-rĩ, mwaka ũyũ tũrĩ rĩu, nĩ wa keerĩ gũkorwo kwĩ na ng’aragu bũrũriinĩ, na nĩharĩ na mĩaka ĩngĩ ĩtaano gũtegũkorwo maciimba kana magetha.

7 Ngai nĩ we wandũmire njũke gũũkũ mbere yanyu ndĩmũhonokie na njĩra ĩno ya magegania, nĩguo ti itherũ inyuĩ eene hamwe na njiarwa cianyu mũtũũre muoyo.

8 Kwoguo ti inyuĩ mwandũmire njũke gũũkũ; nĩ Ngai wandũmire. Nĩanduire mũnjaama ũrĩa mũnene mũno wa mũthamaki wa Misiri. Nĩ niĩ mũrori wa mũciĩ wake wothe, na nĩ niĩ njathaga Misiri guothe.

9 “Rĩu cookaai kũrĩ baaba narua mũmwĩre mũũrũwe Josefu ekuuga atĩrĩ, ‘Ngai nĩanduire mwathi wa Misiri guothe; ikũrũka narua ũũke na ndũgaikare.

10 Woka ũrĩtũũraga mwena wa Gosheni, na ũrĩkoragwo ũrĩ hakuhĩ na niĩ wee mwene, ciana ciaku, na ciana cia ciana ciaku, o hamwe na ng’ondu ciaku, mbũri ciaku, ng’ombe ciaku, o na indo ciothe iria wĩ nacio.

11 Ũngĩkorwo wĩ Gosheni-rĩ, nĩngũhota gũkũmenyerera, amu nĩgũgũkorwo kũrĩ na mĩaka ĩngĩ ĩtaano ya ng’aragu; ndigũkĩenda wee ũhũũte, kana andũ aaku, o na kana mahiũ maaku.’ ”

12 Josefu nĩathiire na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Rĩu inyuothe, nginyagia o nawe mũrũ wa maitũ Benjamini, nĩmuona atĩ nĩ niĩ Josefu ndĩramwarĩria.

13 Gĩthiĩi mwĩre baaba ũrĩa niĩ ndĩ na ũhoti gũũkũ Misiri, na mũmwĩre maũndũ moothe marĩa mwĩyoneire. Mũcooke mũmũreehe gũũkũ narua.”

14 Nĩacookire akĩhĩmbĩria mũrũ wa nyina Benjamini na akĩambĩrĩria kũrĩra; o naake Benjamini akĩmũhĩmbĩria akĩrĩraga.

15 O akĩrĩraga, akĩhĩmbĩria aariũ acio angĩ a ithe, akĩmamumunya ũmwe kwa ũmwe. Thuutha wa ũguo, aariũ a ithe makĩambĩrĩria kwaranĩria naake.

16 Rĩrĩa ũhoro wakinyire kwa mũthamaki wa Misiri atĩ aariũ a ithe na Josefu nĩmookĩĩte, mũthamaki wa Misiri na njaama ciake nĩmaakenire.

17 Naake mũthamaki wa Misiri akĩĩra Josefu atĩrĩ, “Ĩra aariũ a thooguo maigĩrĩre nyamũ ciao mĩrigo macooke bũrũriinĩ wa Kanaani.

18 Mooe ithe wanyu o na andũ a mĩciĩ yao, mooke gũũkũ. Nĩngũmahe mwena ũrĩa mwega biũ wa Misiri, na nĩmekũgĩa na irio nyingĩ cia kũrĩa bũrũriinĩ ũyũ.

19 Meere mathiĩ na makaari ma mbarathi kuuma Misiri magakuue atumia aao o na twana tũrĩa tũniini, na mooke na ithe wanyu.

20 Matikaae gũtindanĩrĩra na indo ciao, amu mwena ũrĩa mwega biũ wa Misiri nĩ wao.”

21 Aariũ acio a Jakubu magĩĩka ũguo meerirwo. Josefu nĩamaneire makaari ma mbarathi ta ũguo mũthamaki aathanĩĩte, na akĩmatuma rĩĩgu.

22 Ningĩ nĩamaheire nguo cia gũcenjania, no akĩhe Benjamini icunjĩ cia betha magana matatũ, na nguo ithaano cia gũcenjania.

23 Nĩatũmĩire ithe ndigiri ikũmi ikuuĩĩte indo iria njega mũno cia Misiri, ndigiri ingĩ ikũmi ikuuĩĩte irio, mĩgate, na rĩĩgu wa gũkaarĩĩo nĩ ithe.

24 Agĩkiugĩra aariũ a ithe ũhoro, na maatua gũthiĩ akĩmeera atĩ matikaanegenanie njĩrainĩ.

25 Nao magĩkiuma Misiri magĩcooka mũciĩ kũrĩ ithe wao Jakubu bũrũriinĩ wa Kanaani.

26 Magĩkĩĩra ithe atĩrĩ, “Josefu arĩ o muoyo! Nĩ we wathanaga bũrũriinĩ wothe wa Misiri!” Jakubu nĩamakire na ndameetĩkirie.

27 No mamwĩra ũhoro wothe ũrĩa Josefu aameerĩĩte, na oona makaari ma mbarathi marĩa Josefu aatũmĩĩte ma kũmũkuua mamũtware Misiri, akĩmakũka.

28 Agĩkiuga atĩrĩ, “Mũrũ wakwa Josefu arĩ o muoyo! Niĩ ndirĩ ũndũ ũngĩ ngũbatario nĩguo! No mũhaka thiĩ ngamuone itanakua.”

Jakubu na mũciĩ wake gũikũrũka Misiri

1 Na rĩĩrĩ, Jakubu agĩkĩoya indo ciake ciothe, akĩnyiita rũgendo, na akinya Beerisheba akĩrutĩra Ngai wa ithe, Isaaka, magongoona.

2 Ũtukũ Ngai nĩamwarĩirie na kĩoneki akĩmwĩra atĩrĩ, “Jakubu, Jakubu!”

Naake Jakubu agĩĩtĩka atĩrĩ, “Ĩ niĩ ũyũ haaha.”

3 Naake Ngai agĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ niĩ Ngai wa thooguo. Atĩrĩĩrĩ, ndũkaae gwĩtigĩra gũikũrũka Misiri, amu nĩngaatũma rũciaro rwaku rũtuĩke rũũrĩrĩ rũnene.

4 Nĩngũthiĩ hamwe nawe Misiri, na nĩngaacookia njiarwa ciaku gũũkũ bũrũri ũyũ. Ningĩ Josefu nĩagaakorwo arĩ hamwe nawe ũgĩkua.”

5 Jakubu agĩkĩnyiita rũgendo kuuma Beerisheba, nao aariũ aake makĩmuoya we mwene, ciana ciao iria niini, o na atumia aao, makĩmahaicia makaariinĩ marĩa mũthamaki wa Misiri aatũmĩĩte ma kũmũkuua.

6 Magĩgĩkuua mahiũ maao na indo iria maagĩĩte nacio kũu Kanaani, magĩthiĩ Misiri. Jakubu agĩkĩoya rũciaro rwake ruothe,

7 ũguo nĩkuuga: aariũ aake, aarĩ aake, ciana cia aariũ aake, na cia aarĩ aake, agĩthiĩ nao.

8 Andũ a mũciĩ wa Jakubu arĩa maathiire naake Misiri nĩ: mũũrũwe wa irigithaathi Reubeni

9 na aariũ aake Hanoku, Palu, Hezironi, na Karimi.

10 Simeoni na aariũ aake Jemueli, Jamini, Ohadi, Jakini, Zoharu, na Shaulu ũrĩa warĩ mũũriũ wa mũtumia Mũkanaani.

11 Lawi na aariũ aake Gerishoni, Kohathu, na Merari.

12 Juda na aariũ aake Shela, Perezu, na Zera. (Aariũ acio angĩ a Juda Eri na Onani maakuĩrĩire Kanaani.) Perezu na aariũ aake Hezironi na Hamulu.

13 Isakaru na aariũ aake Tola, Pua, Jashubu, na Shimuroni.

14 Zebuluni na aariũ aake Seredi, Eloni, na Jahaleeli.

15 Acio nĩ o aariũ a Jakubu arĩa aaciarĩirwo nĩ Lea bũrũriinĩ wa Mesopotamia, na nĩarĩ na mwarĩ wetagwo Dina. Andũ acio mĩrongo ĩtatũ na atatũ nĩ o moimĩĩte harĩ Lea.

16 Nao arĩa angĩ nĩ Gadi na aariũ aake Zefoni, Hagi, Shuni, Eziboni, Eri, Arodi, na Areli.

17 Asheri na aariũ aake Imuna, Ishiva, Ishivi, Beria, na mwarĩ wa nyina wao Sera. Beria aarĩ na aariũ eerĩ Heberi na Malikieli.

18 Andũ acio ikũmi na atandatũ nĩ o maarĩ rũciaro rwa Jakubu rwa kuuma harĩ Zilipa, ndungata ya mũirĩĩtu ĩrĩa Labani aaheete mwarĩ Lea.

19 Mũtumia wa Jakubu ũrĩa wetagwo Rakeli aamũciarĩire aariũ eerĩ Josefu na Benjamini.

20 Na rĩĩrĩ, Josefu e bũrũriinĩ wa Misiri nĩagĩire na aariũ eerĩ Manase na Efiraimu, arĩa aaciarĩirwo nĩ Asenathi mwarĩ wa Potifera mũthĩnjĩri ngai itũũrainĩ rĩa Heliopoli.

21 Naake Benjamini na aariũ aake Bela, Bekeri, Ashibeli, Gera, Naamani, Ehi, Roshi, Mupimu, Hupimu, na Aradi.

22 Andũ acio ikũmi na ana nĩ o rũciaro rwa Jakubu kuuma harĩ Rakeli.

23 Naake Dani aarĩ na mũũriũ wetagwo Hushimu.

24 Naake Nafutali na aariũ aake Jahazeeli, Guni, Jezeri, na Shilemu.

25 Andũ acio mũgwanja nĩ o njiarwa cia Jakubu kuuma harĩ Biliha, ndungata ya mũirĩĩtu ĩrĩa Labani aaheete mwarĩ Rakeli.

26 Andũ oothe a rũciaro rwa Jakubu arĩa maathiire Misiri maarĩ mĩrongo ĩtandatũ na atandatũ, matataranĩirio na atumia a aariũ aake.

27 Naake Josefu nĩaciarĩirwo aariũ eerĩ bũrũriinĩ wa Misiri, magakĩhinga andũ mĩrongo mũgwanja a mũciĩ wa Jakubu arĩa mookire Misiri.

Jakubu na andũ a mũciĩ wake me Misiri.

28 Na rĩĩrĩ, Jakubu nĩerire Juda athiage mbere akeere Josefu amatũnge Gosheni. Maakinya Gosheni,

29 Josefu akĩoya ngaari yake ya mbarathi, agĩthiĩ Gosheni gũtũnga ithe. Maatũngana, Josefu akĩhĩmbĩria ithe na mooko meerĩ, akĩrĩra kwa ihinda inene.

30 Naake Jakubu agĩkĩĩra Josefu atĩrĩ, “Rĩu, o na ingĩkua, nĩndakuona na ndamenya atĩ ũrĩ o muoyo.”

31 Josefu agĩkĩĩra aariũ a ithe na andũ acio angĩ a mũciĩ wao atĩrĩ, “No mũhaka thiĩ ngeere mũthamaki wa Misiri atĩ aariũ a baaba na andũ a mũciĩ wa baaba oothe arĩa maratũũraga bũrũri wa Kanaani nĩmooka kũrĩ niĩ.

32 Ngũmwĩra atĩ inyuĩ mũrĩ arĩithi, amu mũkoragwo na ng’ombe, na nĩmũoka na ndũũru cianyu cia mbũri, ng’ondu, ng’ombe, o hamwe na indo iria ingĩ cianyu ciothe.

33 Mũthamaki wa Misiri aamwĩta amũũrie mũrutaga wĩra ũrĩkũ,

34 mũmwĩre atĩrĩ, ‘Ithuĩ ndungata ciaku tũtũire tũrĩithagia ũtũũro witũ wothe o ta ũrĩa maithe maitũ meekaga.’ Mwamwĩra ũguo nĩekũreka mũtũũre mwena wa Gosheni.” Josefu aameerire ũguo tondũ Amisiri nĩmathũire arĩithi.

1 Kwoguo Josefu akĩoya aariũ a ithe ataano agĩthiĩ kũrĩ mũthamaki wa Misiri, akĩmwĩra atĩrĩ, “Baaba na aariũ a baaba nĩmooka kuuma Kanaani na mahiũ maao, na indo ciao ciothe, na rĩu me mwena wa Gosheni.”

2 Agĩcooka akĩmenyithania aariũ acio ataano a ithe kũrĩ mũthamaki.

3 Mũthamaki wa Misiri agĩkĩmooria atĩrĩ, “Mũrutaga wĩra ũrĩkũ?”

Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathi witũ, ithuĩ tũrĩ arĩithi o ta ũrĩa maithe maitũ maarĩ.

4 Tũthaamĩire bũrũriinĩ ũyũ nĩ tondũ bũrũri wa Kanaani wĩ na ng’aragu nene mũno, o nginya gũkaaga nyeki ya mahiũ maitũ. Twagũthaitha twĩtĩkĩrie tũikare mwena wa Gosheni.”

5 Naake mũthamaki wa Misiri akĩĩra Josefu atĩrĩ, “Rĩu tondũ thooguo na aariũ a thooguo nĩmooka kũrĩ we-rĩ,

6 bũrũri wa Misiri nĩ wao; kwoguo reke maikare Gosheni, mwena ũrĩa mwega mũno wa bũrũri. Angĩkorwo gatagatĩinĩ kaao nĩharĩ na andũ ehoti, matue a kũrĩithagia mahiũ maakwa.”

7 Josefu nĩacookire agĩtoonyia ithe Jakubu, akĩmũmenyithania na mũthamaki. Naake Jakubu akĩraathima mũthamaki wa Misiri.

8 Mũthamaki wa Misiri nĩamũũririe atĩrĩ, “Wĩ wa mĩaka ĩigana?”

9 Naake Jakubu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mĩaka ĩrĩa ndũire njũrũũraga nĩ igana na mĩrongo ĩtatũ. Nĩ mĩaka mĩnyiinyi na ya mĩtangĩko mĩingĩ, ĩtaigana mĩaka ĩrĩa mĩingĩ maithe maakwa maatũire moorũũraga.”

10 Jakubu akĩraathima mũthamaki wa Misiri, akĩmuugĩra ũhoro, agĩcooka agĩthiĩ.

11 Josefu nĩagĩthiire akĩhe ithe na aariũ a ithe ũtũũro bũrũriinĩ wa Misiri, akĩmahe mwena ũrĩa mwega mũno wa bũrũri hakuhĩ na itũũra rĩa Ramesese, o ta ũrĩa aathĩĩtwo nĩ mũthamaki.

12 Josefu nĩaheaga ithe irio, na aariũ a ithe, na andũ oothe a mũciĩ wa ithe, nginyagia arĩa anyiinyi biũ.

Ng’aragu

13 Ng’aragu nĩyanenehire o nginya kũndũ guothe gũkĩaga irio, na andũ a Misiri na a Kanaani makĩaga hinya nĩ ũndũ wa ng’aragu.

14 Na rĩĩrĩ, Josefu nĩonganirie mbeeca ciothe cia bũrũri wa Misiri na bũrũri wa Kanaani iria ciagũraga irio. Aaciũnganagia ciothe agacitwara kwa mũthamaki.

15 Rĩrĩa mbeeca ciothe cia bũrũri wa Misiri na bũrũri wa Kanaani ciathirire, andũ oothe a Misiri magĩthiĩ kũrĩ Josefu makĩmwĩra atĩrĩ, “Mbeeca ciitũ nĩthiru, tũhe irio! Twagĩkua atĩa ũtwĩroreire!”

16 Naake Josefu agĩcookia atĩrĩ, “Angĩkorwo mbeeca cianyu nĩthiru-rĩ, thiĩi mũreehe mahiũ ndĩmũkũũranĩrie na irio.”

17 Nĩmaakĩreeheire Josefu mahiũ maao, naake akĩmakũũrania na irio. Mahiũ macio maarĩ mbarathi, ng’ondu, mbũri, ng’ombe, na ndigiri. Mwaka ũcio wothe aamaheire irio, nao makĩmũreehere mahiũ maao moothe.

18 Mwaka ũyũ ũngĩ nĩmookire kũrĩ we makĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuĩ, tũtirĩ ũndũ tũgũkũhitha. Mbeeca ciitũ nĩthiru, na mahiũ maitũ moothe nĩmatuĩkĩĩte maaku, rĩu ithuĩ, tũtirĩ kĩndũ tũtigarĩĩtie tũngĩkũhe tiga o mĩĩrĩ iitũ na ithaka ciitũ.

19 Tũgũgĩkua nĩkĩ ũtwĩroreire? Tũnengere irio ũtũgũre hamwe na ithaka ciitũ. Ithuĩ eene tũgĩtuĩke ngombo cia mũthamaki, o nacio ithaka ciitũ ituĩke ciake. Tũhe irio cia kũrĩa o na mbegũ cia kũhanda mĩgũndainĩ iitũ nĩguo tũtigaakue bũrũri ũtigwo ũtheri.”

20 Kwoguo Josefu akĩgũrĩra mũthamaki wa Misiri ithaka ciothe. Amisiri oothe nĩmeendirie ithaka ciao ciothe amu ng’aragu nĩyanenehire mũno; naguo bũrũri wothe ũgĩgĩtuĩka wa mũthamaki.

21 Nao andũ oothe arĩa maarĩ Misiri, kuuma mwena ũmwe nginya ũrĩa ũngĩ, magĩtuĩka ngombo cia mũthamaki.

22 Ithaka iria ataagũrire no cia athĩnjĩri Ngai ciiki, tondũ o nĩmaaheagwo mũcaara nĩ mũthamaki. Mũcaara ũcio nĩguo maarĩaga, kwoguo matiendirie ithaka ciao.

23 Josefu agĩkĩĩra andũ atĩrĩ, “Rĩu nĩmũkuona atĩ nĩndĩmũgũrĩĩte hamwe na ithaka cianyu mũgatuĩka a mũthamaki. Haaha harĩ mbegũ, cihandeei mĩgũndainĩ yanyu.

24 Magetha maakinya, mũrĩnengagĩra mũthamaki gĩcunjĩ kĩmwe gĩa ithaano. Magethainĩ macio mangĩ nĩ ho mũrĩrutaga mbegũ cia kũhanda, na irio cia kũrĩĩo mĩciĩinĩ yanyu.”

25 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathi witũ, wee nĩwatũhonokia; nĩũtwĩkĩĩte maũndũ meega, nĩtũgũtuĩka ngombo cia mũthamaki.”

26 Kwoguo Josefu akĩhĩtũkia watho bũrũriinĩ wa Misiri atĩ irio ciagethwo, gĩcunjĩ kĩmwe gĩa ithaano kĩrĩkoragwo gĩ kĩa mũthamaki. Watho ũcio ũtũũraga kuo nginyagia ũũmũũthĩ. Ithaka cia athĩnjĩri Ngai nocio itaatuĩkire cia mũthamaki.

Jakubu kuuga kũrĩa agaathikwo

27 Andũ a Isiraeli magĩgĩtũũra bũrũriinĩ wa Misiri mwena wa Gosheni, nao magĩkĩgĩa na ũtonga mũingĩ na ciana nyingĩ.

28 Na rĩĩrĩ, Jakubu aikarire mĩaka ikũmi na mũgwanja bũrũriinĩ wa Misiri, na kwoguo nĩakinyirie mĩaka igana na mĩrongo ĩna na mũgwanja (147).

29 Ihinda rĩake rĩa gũkua rĩakuhĩrĩria, nĩetire mũũrũwe Josefu akĩmwĩra atĩrĩ, “Angĩkorwo nĩnjĩtĩkĩrĩkĩĩte nĩ we-rĩ, toonyia guoko gwaku cieroinĩ ciakwa wĩhĩte atĩ ndũgaathika Misiri.

30 Ndakua, ũkaanguua ũndute bũrũri wa Misiri, ũgaathike kũrĩa aabaaba mathikĩĩtwo.”

Naake Josefu agĩcookia atĩrĩ, “Nĩngeeka o ta ũguo woiga.”

31 Naake Jakubu akĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩhĩte.” Naake Josefu akĩĩhĩta. Jakubu agĩcookia ngaatho arĩ o hau ũrĩrĩinĩ wake.

Jakubu kũraathima Efiraimu na Manase

1 Thuutha ũcio, Josefu nĩerirwo atĩ ithe nĩ mũrũaru. Agĩkĩoya aariũ aake eerĩ Manase na Efiraimu, agĩthiĩ kuona ithe Jakubu.

2 Rĩrĩa Jakubu eerirwo atĩ mũũrũwe Josefu nĩokĩĩte kũmuona, akĩyũmĩrĩria agĩikara thĩ ũrĩrĩinĩ.

3 Jakubu agĩkĩĩra Josefu atĩrĩ, “Ngai Mwene Hinya Wothe nĩanyumĩrĩire ndĩ Luzi bũrũriinĩ wa Kanaani, akĩndaathima.

4 Aanjĩĩrire atĩrĩ, ‘Nĩngaakũhe ciana nyingĩ, na njiarwa ciaku nĩigaatuĩka ndũũrĩrĩ nyingĩ. Bũrũri ũyũ nĩngaũhe njiarwa ciaku ũtuĩke wacio tene na tene.’

5 “Aariũ aaku eerĩ Efiraimu na Manase, arĩa waciarĩirwo gũũkũ bũrũriinĩ wa Misiri itanooka, nĩ aakwa, o ta ũrĩa Reubeni na Simeoni marĩ aakwa.

6 Ũngĩgaaciarĩrwo aariũ angĩ thuutha wa acio, magaatuĩka aaku; makaagaĩrwo igai rĩao meetanĩĩtio na Efiraimu na Manase.

7 Ndĩreeka ũguo tondũ wa maitũguo Rakeli. Ndĩ na kĩeha ngiuga atĩ aakuĩrĩire bũrũriinĩ wa Kanaani, gũkuhĩ na Efiratha, rĩrĩa ndacookaga kuuma bũrũri wa Mesopotamia. Ndamũthikire kũu mũkĩrainĩ wa njĩra ya gũthiĩ Efiratha.” (Rĩu Efiratha ĩĩtagwo Bethilehemu.)

8 Rĩrĩa Jakubu oonire aariũ a Josefu akĩũria atĩrĩ, “Aya nĩ a?”

9 Naake Josefu akĩĩra ithe atĩrĩ, “Aya nĩ aariũ aakwa, arĩa Ngai aheete ndĩ gũũkũ Misiri.”

Naake Jakubu akĩmwĩra atĩrĩ, “Ndagũthaitha mareehe harĩ niĩ, nĩ geetha ndĩmaraathime.”

10 Maitho ma Jakubu nĩmaambĩrĩirie kũũra nĩ ũndũ wa gũkũra, na kwoguo ndaakĩonaga wega. Josefu agĩkĩreehe tũmwana tũu harĩ we, naake agĩtũhĩmbĩria, na agĩtũmumunya.

11 Jakubu agĩkĩĩra Josefu atĩrĩ, “Niĩ ndieciiragia atĩ nĩngaakuona rĩngĩ, no Ngai nĩatũmĩĩte nyone o na ciana ciaku.”

12 Naake Josefu akĩeheria ciana icio kuuma cieroinĩ cia ithe Jakubu, akĩinamĩrĩra mbere yake akĩhuutithia ũthiũ thĩ.

13 Josefu agĩcooka akĩnyiita Efiraimu na guoko kwa ũrĩo, na Manase na guoko kwa ũmotho, akĩmareehareehe hakuhĩ na Jakubu. Akĩiga Efiraimu mwena wa ũmotho wa Jakubu, naake Manase mwena wa ũrĩo.

14 No rĩĩrĩ, Jakubu agĩkĩrania mooko, akĩigĩrĩra Efiraimu guoko gwake kwa ũrĩo mũtwe, o na akorwo ti we warĩ irigithaathi, nakuo kwa ũmotho agĩkũigĩrĩra mũtweinĩ wa Manase, o na akorwo nĩ we warĩ mũkũrũ.

15 Agĩcooka akĩraathima Josefu akiuga atĩrĩ:

“Ngai ũrĩa maithe maakwa Aburahamu na Isaaka maatungatagĩra,

o we Ngai ũrĩa ũtũire andongoragia nginyagia ũũmũũthĩ,

aroraathima tũmwana tũũtũ!

16 Mũraika ũrĩa ũhonokeetie

kuuma mĩtinoinĩ yothe, arotũraathima!

Rĩĩtwa rĩakwa na rĩa maithe maakwa Aburahamu na Isaaka,

marotũũrio na ũndũ wa tũmwana tũũtũ!

Tũmwana tũũtũ tũrogĩa na ciana nyingĩ na njiarwa nyingĩ!”

17 Rĩrĩa Josefu oonire ithe aigĩrĩire guoko gwake kwa ũrĩo mũtweinĩ wa Efiraimu, ndakenire. Kwoguo akĩoya guoko gwa ithe akweherie mũtweinĩ wa Efiraimu, akũigĩrĩre mũtweinĩ wa Manase.

18 Josefu akĩĩra ithe atĩrĩ, “Baaba, ti ũguo! Kamwana gaaka nĩ ko ka irigithaathi; igĩrĩra guoko gwaku kwa ũrĩo mũtweinĩ wako.”

19 No Ithe akĩrega akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩnjũũĩ, mũũriũ, nĩnjũũĩ. Atĩrĩĩrĩ, o na njiarwa cia Manase no igaatuĩka rũũrĩrĩ rũnene, no mũrũ wa nyina ũyũ mũnyiinyi nĩakaaneneha kũmũkĩra, na njiarwa ciake nĩigaatuĩka ndũũrĩrĩ nene.”

20 Kwoguo agĩkĩmaraathima mũthenya ũcio akiuga atĩrĩ, “Andũ a Isiraeli nĩmakaagwetaga marĩĩtwa maanyu makĩraathimana, makoiga atĩrĩ, ‘Ngai arogũtua ta Efiraimu na Manase.’ ” Kwoguo Jakubu agĩkĩiga Efiraimu mbere ya Manase.

21 Ningĩ Jakubu akĩĩra Josefu atĩrĩ, “Niĩ ndĩ hakuhĩ gũkua, no Ngai nĩarĩkoragwo hamwe na inyuĩ, na nĩakaamũcookia bũrũriinĩ wa maithe maanyu.

22 Wee, no ti aariũ a thooguo, nĩ we ndahe rũgongo rwa Shekemu, rũrĩa rũnoru, rũrĩa ndatuunyire Aamori ndĩ na rũhiũ rwakwa rwa njora na ũta.”

Ciugo cia mũthia cia Jakubu

1 Ningĩ Jakubu agĩĩta aariũ aake akĩmeera atĩrĩ, “Cookanĩrĩraai hamwe ndĩmwĩre maũndũ marĩa mũgaatũngana namo thuuthainĩ.

2 “Aariũ a Jakubu cookanĩrĩraai hamwe mũigue;

tegeraai ithe wanyu Isiraeli matũ.

3 “Wee Reubeni-rĩ, nĩ we irigithaathi rĩakwa, na hinya wakwa;

nĩ we mwana wa mbere wa hinya wakwa.

Nĩ we mũũriũ wakwa ũrĩa mwĩtĩi

na ũrĩ hinya gũkĩra aariũ arĩa angĩ oothe aakwa.

4 Wee wagaagĩĩte o ta maaĩ me irũtũinĩ;

ndũrĩ hĩndĩ ũgaakĩra arĩa angĩ,

amu nĩwakomire na mũtumia wakwa wa kũigwo,

ũgĩkĩgwatia ũrĩrĩ wa thooguo thaahu.

5 “Simeoni na Lawi nĩ a nyina ũmwe;

mahũthagĩra indo cia mbaara makaruta ngũĩ.

6 Niĩ-rĩ, ndingĩnyiitanĩra nao mĩarioinĩ yao ya hitho,

o na ndingĩthiĩ mĩcemanioinĩ yao;

amu nĩmooragire andũ nĩ ũndũ wa maraakara,

na makĩonjia ndeegwa nĩ ũndũ wa kũmaramara kwao.

7 Maraakara maao maronyiitwo nĩ kĩrumi, amu nĩ mooru mũno;

mang’ũrĩ maao maronyiitwo nĩ kĩĩgau, amu me wĩĩ mũno;

ngaamahurunja bũrũri wothe wa Isiraeli,

na ndĩmanyaagie kũrĩ andũ aakuo.

8 “Wee Juda-rĩ, aariũ a thooguo nĩmagaagũkumia.

Nĩũkaanyiita thũ ciaku ngingo.

Aariũ a thooguo nĩmagaakũinamĩrĩra.

9 “Juda ahaana ta mũrũũthi,

ũrĩa ũũragaga gĩa kũrĩa, ũgacooka kĩmaamoinĩ kĩaguo,

ũkeyaragania ũgakoma.

Gũtirĩ o na ũ ũgeragia kũũkĩria.

10 Mũthĩĩgi wa ũnene, nĩ Juda ũgũtũũra aũnyiitĩĩte,

na njiarwa ciake nĩcio igũtũũra ciathanaga.

Andũ a ndũũrĩrĩ nĩmakaamũreehera iheeo,

na mainamĩrĩre mbere yake menyiihĩĩtie.

11 Oohaga njaũ yake ya ndigiri mũthabibũinĩ,

amĩohagĩrĩra mũthabibũinĩ ũrĩa mwega biũ.

Ahũũraga nguo ciake iria ndaaya na ndibei ĩrĩa nduune ta thakame.

12 Maitho maake nĩ matuune nĩ ũndũ wa kũnyua ndibei,

namo magego maake nĩ meerũ nĩ ũndũ wa kũnyua iria.

13 “Zebuluni agaatũũra ndeereinĩ cia iria;

ndeere ciake nĩcio igaatuĩka icukĩro cia meeri;

mũhaka wake ũgaakorwo Sidoni.

14 “Isakaru ahaana ndigiri ĩremeetwo nĩgũũkĩra

nĩ ũrĩa ĩkuuithĩĩtio mĩrigo mĩritũ.

15 No rĩĩrĩ, nĩonaga atĩ handũ ha kũhuurũka nĩ heega,

na akoona bũrũri wĩ mwega.

Kwoguo nĩainamagĩrĩra akuue mũrigo,

agakĩrutithio wĩra na hinya ta ngombo.

16 “Dani nĩagaatha andũ aao,

o ta mĩhĩrĩga ĩyo ĩngĩ ya Isiraeli.

17 Dani agaatuĩka ta nyoka ĩ mũkĩrainĩ wa njĩra;

agaatuĩka ta nyoka ĩ thumu ĩ mũkĩrainĩ wa gacĩra,

ĩrĩa ĩrũmaga mbarathi ndiira,

naake ũrĩa ũkuuĩĩtwo nĩ mbarathi ĩyo

akagua thĩ na ngara.

18 “Njetereire ũhonokio waku, MWATHANI.

19 “Gadi nĩagaatharĩkĩrwo nĩ ikundi cia atuunyani,

no nĩagaaciũkĩrĩra aciteng’erie.

20 “Mĩgũnda ya Asheri-rĩ, nĩgaakũraga irio njega;

nĩakaarĩmaga irio ingĩrĩĩo nĩ mũthamaki.

21 “Nafutali ahaana thwariga ĩratũũhatũũha,

ĩrĩa ĩciaraga tũthwariga tũthaka mũno.

22 “Josefu ahaana ta rũhonge rũrĩa rũciaraga wega;

ahaana ta rũhonge rũrĩa rũciaraga wega rwĩ rũteereinĩ rwa gĩthima;

honge ciake itaambaga rũthingo igũrũ.

23 Thũ ciake nĩciamũtharĩkĩire i na ũũru mũingĩ mũno,

ikĩmũteng’eria i na ũta na mĩguĩ.

24 No ũta wake ũgĩikara wĩgaathĩĩte,

namo mooko maake magĩĩkĩrwo hinya

nĩ mooko ma Ngai wa Jakubu Ũrĩa Ũrĩ Hinya,

o we Mũrĩithi na Mũgitĩri wa Isiraeli.

25 Nĩ Ngai wa thooguo ũrĩgũteithagia;

Ngai Mwene Hinya Wothe nĩ we ũrĩkũraathimaga

na iraathimo cia mbura kuuma igũrũ,

cia maaĩ marĩa me rungu rwa thĩ,

na cia ng’ombe nyingĩ na ciana nyingĩ.

26 Ningĩ nĩarĩkũraathimaga na iraathimo cia irio na mahũa,

cia irĩma cia tene na tene,

na cia indo njega ciumĩĩte ithũngũriinĩ cia aagu na aagu.

Iraathimo icio iroikara mũtweinĩ wa Josefu;

iroikara thiithiinĩ wa ũrĩa wamũranirio na aariũ a ithe.

27 “Benjamini naake ahaana ta njũũi njũru mũno;

rũũciinĩ na hwaĩinĩ ooragaga na akarĩa.”

28 Ĩyo nĩ yo mĩhĩrĩga ĩrĩa ikũmi na ĩĩrĩ ya Isiraeli, na maũndũ macio nĩ mo ithe aameerire rĩrĩa amaraathimaga o mũndũ na kĩraathimo kĩrĩa kĩmwagĩrĩire.

Jakubu gũkua na gũthikwo

29 Jakubu agĩcooka agĩatha aariũ aake akĩmeera atĩrĩ, “Rĩu njerekeire gũkua. Ndakua, mũgaathika hamwe na maithe maakwa ngurungainĩ ĩrĩa ĩ mũgũndainĩ wa Efironi ũrĩa Mũhiti.

30 Ngurunga ĩyo ĩ Makipela, mwena wa irathĩro wa Mamure bũrũriinĩ wa Kanaani. Aburahamu aagũrire ngurunga ĩyo na mũgũnda ũcio kuuma kũrĩ Efironi irĩ cia gũthikanwo.

31 Kũu nĩkuo Aburahamu na mũtumia wake Sara maathikirwo; nokuo Isaaka na mũtumia wake Rebeka maathikirwo, na nokuo ndathikire Lea.

32 Mũgũnda ũcio na ngurunga ĩyo ciagũrirwo kuuma kũrĩ Ahiti.”

33 Rĩrĩa Jakubu aarĩĩkirie kwarĩria aariũ aake, agĩkoma, agĩtuĩkana.