Gũkaanio ũhinga
1 Na rĩĩrĩ, rĩrĩa andũ ngiri nyingĩ mũno maakorirwo moonganĩĩte, Jesũ akĩamba kwarĩria arutwo aake akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩmenyerereei ndaawa ya kũimbia mĩgate ya Afarisai, ũguo nĩ ta kuuga ũhinga wao.
2 Gũtirĩ ũndũ mũhumbĩre ũtakaahumbũrio, na gũtirĩ ũndũ mũhithe ũtakaamenyeka.
3 Kwoguo ũndũ o wothe mwanaarĩria ndumainĩ, nĩũkaareehwo ũtheriinĩ, na ũndũ o wothe mwanaheehanĩrĩra mwĩhithĩĩte nyũmba thĩinĩ, nĩũkaanĩrĩrwo kuuma nyũmba igũrũ.
Ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra
4 “Araata aakwa, ngũmwĩra atĩrĩ, tigagaai gwĩtigĩra andũ arĩa mooragaga mwĩrĩ na thuutha wa gwĩka ũguo matirĩ ũndũ ũngĩ mangĩhota gwĩka.
5 No rĩĩrĩ, nĩngũmuonia ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra: mwĩtigĩreei Ngai, ũrĩa thuutha wa kũũraga mũndũ e na ũhoti wa gũcooka kũmũikia icuainĩ. Ngũmwĩra na ma atĩ ũcio nĩ we mwagĩrĩirwo nĩgwĩtigĩra!
6 “Githĩ tũnyoni tũtaano tũtiendagio tũthendi twĩrĩ? No rĩĩrĩ, gũtirĩ kanyoni o na kamwe gaatuo Ngai ariganagĩrwo nĩko.
7 O na njuĩrĩ cianyu ciothe cia mũtwe nĩndare. Nĩ ũndũ ũcio tigagaai gwĩtigĩra; inyuĩ mwĩ goro gũkĩra tũnyoni tũingĩ!
Kuumbũra kana gũkaana Kristũ
8 “Ngũmwĩra atĩrĩĩrĩ, atĩ mũndũ o wothe uumbũragĩra andũ atĩ nĩ wakwa, o naake Mũrũ wa Mũndũ nĩakaamuumbũra mbere ya araika a Ngai oige atĩ nĩ wake.
9 No rĩĩrĩ, mũndũ o wothe ũrĩa ũngaanaga mbere ya andũ, nĩagaakaanwo nĩ Mũrũ wa Mũndũ mbere ya araika a Ngai.
10 “Mũndũ o wothe waragia kiugo gĩa gũcambia Mũrũ wa Mũndũ nĩakooherwo, no rĩĩrĩ, ũrĩa ũrumaga Roho Mũtheru ndakooherwo.
11 “Rĩrĩa andũ makaamũtwara mũgaciirithio nĩ andũ thunagogiinĩ kana mũgaciirithio nĩ athamaki kana aathani, mũtikaaneetange na ũrĩa mũgaacookia kana mũkoiga
12 nĩ ũndũ Roho Mũtheru ihindainĩ rĩu nĩakaamũruta ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩkuuga.”
Ngerekano ya gĩtonga gĩkĩĩgu
13 Na rĩĩrĩ, mũndũ ũmwe kuuma kĩrĩndĩinĩ nĩerire Jesũ atĩrĩ, “Mũrutani, ĩra mũrũ wa maitũ tũgayane naake igai rĩrĩa twatigĩirwo nĩ baaba.”
14 No Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ, nũũ ũnduĩte wa kũmũtuithania ciira kana wa kũmũgayania indo cianyu?”
15 Agĩkĩmeera oothe atĩrĩ, “Mwĩmenyagĩrĩreei ũkoroku wa mũthemba o wothe, nĩ ũndũ mũtũũrĩre ũrĩa wa ma wa mũndũ ndũkoragwo ũthondekeetwo nĩ ũtonga ũrĩa e naguo.”
16 Naake Jesũ agĩkĩmahe ngerekano akiuga atĩrĩ, “Hĩndĩ ĩmwe nĩkwarĩ na mũndũ mũtongu warĩ na mũgũnda waciarĩĩte irio wega.
17 Naake akĩyũria na ngoro atĩrĩ, ‘Ngwĩka atĩa rĩu, na ndirĩ na handũ ha kũiga irio ici ciothe?
18 Ngwĩka atĩrĩĩrĩ, ngũtharia makũmbĩ maakwa, njake mangĩ manene, njige irio ciakwa ciothe kuo, o hamwe na indo ciothe ciakwa.
19 Njooke njĩĩre ngoro yakwa atĩrĩ, Kaĩ wĩ na mũnyaka-ĩ! Wĩ na indo nyingĩ cia gũkũigana mĩaka mĩingĩ, ikara thĩ ũrĩage na ũnyuage ũkeneete.’
20 No Ngai akĩĩra mũndũ ũcio atĩrĩ, ‘Wee kĩrimũ gĩĩkĩ! Ũtukũ wa ũũmũũthĩ nĩũgũkua! Rĩu-rĩ, indo icio ciothe wĩigĩire igũtwĩka cia ũ?’
21 “Ũguo noguo andũ arĩa meigagĩra mĩthiithũ matarĩ na ũngai matariĩ.”
Mwĩhokeei Ngai
22 Ningĩ Jesũ agĩcooka akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Nĩ ũndũ ũcio ngũmwĩra atĩrĩ, mũtigetangage nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩaga nĩguo mũtũũre muoyo, kana nguo iria mũrĩhumbaga mĩĩrĩ yanyu.
23 Nĩ ũndũ muoyo wĩ bata gũkĩra irio, na mwĩrĩ wĩ bata gũkĩra nguo.
24 Tamwĩciiriei ũhoro wa magoogo: matihandaga kana makagetha; matirĩ nyũmba cia kũiga irio kana makũmbĩ, no Ngai nĩamaheaga gĩa kũrĩa! Inyuĩ githĩ mũtirĩ bata mũno makĩria gũkĩra nyoni!
25 Ningĩ-rĩ, nĩkũrĩ mũndũ o na ũmwe wanyu ũngĩyongerera matukũo na maniini nĩ ũndũ wa gwĩtanga?
26 Angĩkorwo mũtingĩhota gwĩka kaũndũ kaniini ta kau-rĩ, mũragĩĩtanga na macio mangĩ nĩkĩ?
27 Taroraai mahũa ma gĩthaka ũrĩa makũraga; matirutaga wĩra kana magetumĩra nguo, no ngũmwĩra atĩ o na gũtuĩka mũthamaki Solomoni aarĩ na ũtonga mũingĩ mũno, ndagemeete ta ihũa rĩmwe rĩa mo.
28 Angĩkorwo Ngai nĩ we ũhumbaga nyeki ya gĩthaka ĩrĩa ĩrakũra ũũmũũthĩ na rũũciũ ĩkooma ĩgaikio riiko-rĩ, githĩ ndangĩkĩmũhumba mũno makĩria, andũ aya a wĩtĩkio mũniini.
29 “Kwoguo tigagaai gwĩtanga nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩaga kana kĩrĩa mũrĩnyuaga, na mũtigaatuĩke andũ a gũtangĩka meciiria,
30 nĩ tondũ o na andũ oothe a thĩ ĩno arĩa mateetĩkĩĩtie metangaga na maũndũ o macio. Ithe wanyu nĩoĩ atĩ nĩmũbataragio nĩ maũndũ macio.
31 Handũ ha gwĩkaga ũguo-rĩ, caragiai Ũthamaki wake, na nĩarĩmũheaga maũndũ macio mangĩ moothe o namo.
Kũiga mũthiithũ igũrũ
32 “Tigaai gwĩtigĩra, inyuĩ rũũru rũniini, nĩ ũndũ Ithe wanyu e na gĩkeno gĩa kũmũhe Ũthamaki.
33 Endiai indo cianyu ciothe, mũcooke mũhe athĩĩni mbeeca icio. Mwĩthondekereei ibeeti cia mbeeca iria itakũraga. Mwĩigĩreei mũthiithũ wanyu kwa Ngai, kũrĩa ũtangĩnyiiha, nĩ tondũ gũtirĩ mũici ũngĩũtoonyerera, na gũtirĩ memenyi ingĩũthũũkia.
34 Nĩ ũndũ kũrĩa mĩthiithũ yanyu ĩrĩ, nokuo ngoro cianyu o nacio irĩkoragwo irĩ.
Ndungata iria ciĩhũũgaga
35 “Na rĩĩrĩ, koragwoi hingo ciothe mwĩhaarĩirie, mwĩhotoreete njohero, na mataawa maanyu magĩakanaga,
36 mũhaana ta ndungata iria ikoragwo cietereire mwathi wacio oime irugainĩ rĩa ũhiki, nĩguo o rĩrĩa angĩũka aringaringe mũrango imũhingũrĩre o rĩmwe.
37 Kũraathimwo-rĩ, nĩ ndungata iria ikoragwo itakomeete na ciĩhaarĩirie rĩrĩa mwathi wacio acooka! Ngũmwĩra na ma atĩ mwathi wacio arutaga igooti agaciĩra ciikare meethainĩ agacihe irio arĩ we.
38 Kũraathimwo nĩ ndungata iria ikoragwo imwetereire akinye o na akorwo no kinya ũtukũ gatagatĩ kana thaa kenda cia ũtukũ!
39 No rĩĩrĩ, menyaai na ma atĩ korwo mwene nyũmba nĩakoragwo ooĩ rĩrĩa mũici arooka, ndangĩmũreka abunje nyũmba yake.
40 O na inyuĩ koragwoi mwĩhaarĩirie nĩ ũndũ Mũrũ wa Mũndũ agooka ithaa rĩrĩa mũtamwĩrĩgĩrĩire.”
Ndungata ĩrĩa njĩhokeku kana ĩtarĩ njĩhokeku
41 Naake Petero agĩkĩũria Jesũ atĩrĩ, “Mwathani, ngerekano ĩyo nĩ ithuĩ ithuiki wera kana wera andũ oothe?”
42 Naake Jesũ akĩmũcookeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Ndungata ĩrĩa njĩhokeku na njũgĩ-rĩ, nĩ ĩrĩkũ? Nĩ ĩrĩa mwathi wayo eeraga ĩrore ndungata iria ingĩ na ĩcihe irio ciacio mathaa marĩa maagĩrĩire.
43 Kũraathimwo-rĩ, nĩ ndungata ĩyo ĩngĩkorererwo nĩ mwathi wayo ĩgĩĩka ũguo!
44 Ngũmwĩra na ma atĩ mwathi wayo ehokagĩra ndungata ĩyo indo ciake ciothe.
45 No rĩĩrĩ, ndungata ĩyo ĩngĩĩra atĩrĩ, ‘Mwathi wakwa nĩacereirwo nĩgũcooka,’ yambĩrĩrie kũhũũra ndungata iria irĩ kũu cia arũme na cia andũ a nja, ĩkĩrĩaga na ĩkĩnyuaga ndibei kinya ĩkarĩĩo,
46 mwathi wayo agacooka mũthenya ũrĩa ndungata ĩyo ĩtamwĩrĩgĩrĩire na ithaa rĩrĩa ĩtooĩ, amĩherithie, acooke amĩingate ĩgaikarage hamwe na arĩa matarĩ ehokeku.
47 “Ndungata ĩrĩa ĩkoragwo ĩkĩmenya ũrĩa mwathani wayo ekwenda ĩĩke na ndĩrũmbũyagia gwĩka guo nĩkaahũũrwo mũno.
48 No rĩĩrĩ, ndungata ĩrĩa ĩtakoragwo ĩkĩmenya ũrĩa mwathi wayo ekwenda, na ĩgeeka ũndũ wa gũtũma ĩhũũrwo, ndĩkaahũũrwo mũno. Mũndũ ũrĩa ũnengereetwo indo nyingĩ nĩageetio indo nyingĩ, naake ũrĩa ũnengereetwo nyingĩ makĩria ageetio o nyingĩ makĩria.
Jesũ gũtũma andũ magayũkane
49 “Njũkĩĩte gũcina thĩ, naarĩ korwo nĩyambĩrĩirie kũhĩa!
50 Na rĩĩrĩ, ndĩ na ũbatithio ndĩrĩbatithio naguo; ũndũ ũcio ũgaatiga gũũthĩĩnia o rĩrĩa ũgeekĩka!
51 Mwĩciiragia atĩ njũkĩĩte kũreehe thaayũ thĩ? Aaca; niĩ njũkĩĩte kũreehe nyamũkano.
52 Kuuma rĩu andũ ataano a mũciĩ ũmwe marĩkoragwo magayũkanĩĩte; atatũ marĩkoragwo mameneete eerĩ, nao eerĩ makamena atatũ.
53 Maithe marĩkoragwo mamenanĩĩte na aariũ aao, nao aariũ mamenanĩĩte na maithe maao; maanyina marĩkoragwo mamenanĩĩte na ciana ciao cia airĩĩtu, nacio ciana icio cia airĩĩtu irĩkoragwo imenanĩĩte na maanyina; mũirĩĩtu ahika arĩmenaga nyaciarawe, naake nyaciarawe akamũmena.”
Gũkũũrana mahinda
54 Jesũ agĩcooka akĩĩra andũ atĩrĩ, “Rĩrĩa muona matu maacookanĩrĩra moimĩĩte na ithũĩro, muugaga atĩ nĩgũkuura na gũkoira.
55 Rĩrĩa ningĩ mwaigua rũhuuho rũkĩhuruutana ruumĩĩte na mwena wa na kĩanda, muugaga atĩ nĩgũkũgĩa ũrugarĩ mũingĩ, na gũkagĩa.
56 Inyuĩ hinga ici! Nĩmũũĩ gũtaũra ũrĩa gũkũhaana mwarora igũrũ kana thĩ; mũkĩremeetwo nĩgũkũũrana mahinda maya nĩkĩ?
Iguithania na mũgũthitangi
57 “Mũregaga gwĩtuĩra inyuĩ eene ũrĩa mwagĩrĩirwo nĩgwĩka nĩkĩ?
58 Mũndũ angĩgũtwara igootiinĩ agũthitange, geria o ro ũrĩa ũngĩhota kũiguithania naake mũtaanakinya igootiinĩ. Ũngĩaga gwĩka ũguo-rĩ, egũgũtwara kwĩ mũciirithania, naake mũciirithania akũnengerane kũrĩ thigari igũikie njeera.
59 Ngũkwĩra atĩ, gũtirĩ hĩndĩ ũkoima kũu njeera kinya hĩndĩ ĩrĩa ũkaarĩĩkia kũrĩha gathendi ka mũthia ka mbeeca iria ũgaatuĩrwo.”