Jesũ kũhũũnia andũ ngiri ithaano
1 Thuutha wa maũndũ macio Jesũ agĩthiĩ mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria rĩa Galili, (na nĩrĩo rĩĩtagwo iria rĩa Tiberia).
2 Nao andũ gĩkundi kĩnene makĩmũrũmĩrĩra, tondũ nĩmooneete ciama iria eekaga akĩhonia arwaru.
3 Naake Jesũ akĩambata handũ kĩrĩmainĩ, agĩikara thĩ ho na arutwo aake.
4 Hĩndĩ ĩyo thigũkũ ya Ayahudi ya Bathaka nĩyakuhĩrĩirie.
5 Naake Jesũ rĩrĩa aarorire akĩona andũ aingĩ magĩũka na kũrĩ we, akĩũria Filipu atĩrĩ, “Tũkũgũra mĩgate kũ andũ aya marĩe?”
6 (Ooririe Filipu ũguo o amũgerie; amu we mwene nĩamenyaga ũrĩa egwĩka.)
7 Naake Filipu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Dinarimagana meerĩ itingĩgũra mĩgate ya kũigana andũ aya o na mũndũ angĩheeo keenyũ kaniini atĩa.”
8 Naake mũrutwo wake ũngĩ wetagwo Anderea, mũrũ wa nyina na Simoni Petero, akĩmwĩra atĩrĩ,
9 “Haaha he kamwana ke na mĩgate ĩtaano ya mũtu wa mbaarĩ, na thamaki igĩrĩ. No icio ikĩrĩ kĩĩ harĩ mũingĩ ũyũ wothe?”
10 Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ĩraai andũ maikare thĩ.” (Kũu nĩkwarĩ na nyeki nyingĩ.) Kwoguo andũ magĩikara thĩ; hagĩikara thĩ arũme ta ngiri ithaano.
11 Thuutha wa ũguo Jesũ agĩkĩoya mĩgate ĩyo, na arĩĩkia gũcookeria Ngai ngaatho akĩmĩhe acio maikarĩĩte thĩ; na agĩĩka o taguo na thamaki, nao makĩrĩa o ta ũrĩa mũndũ aangĩendire.
12 Na rĩrĩa maarĩire makĩhũũna, Jesũ akĩĩra arutwo aake atĩrĩ, “Ũnganiai cienyũ iria ciothe ndigaru; rekeei tũtige gũte kĩndũ o na kĩ.”
13 Magĩkĩũngania cienyũ cia mĩgate iria ciatigaarĩĩtio kuuma harĩ mĩgate ĩrĩa ĩtaano ya mũtu wa mbaarĩ, makĩiyũria ciondo ikũmi na igĩrĩ.
14 Nao andũ moona kĩama kĩu Jesũ aaringire makiuga atĩrĩ, “Hatirĩ nganja ũyũ nĩ we mũnabii ũrĩa werirwo nĩagooka gũũkũ thĩ!”
15 Hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩmenya atĩ mũingĩ nĩwendaga kũmũnyiita ũmũtue mũthamaki na hinya; kwoguo agĩkiuma kũu agĩcooka rĩngĩ kĩrĩmainĩ arĩ o wiki.
Jesũ kũgera maaĩ igũrũ
16 Na rĩĩrĩ, gwakinya hwaĩinĩ, arutwo a Jesũ magĩikũrũka iriainĩ,
17 makĩingĩra gatarũ nĩguo maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria, meerekeire Kaperinaumu. Nakuo gũkĩgĩa nduma Jesũ atarĩ arathiĩ kũrĩ o.
18 Na nĩkwarĩ na makũmbĩ ma maaĩ nĩ tondũ wa rũhuuho rũnene rũrĩa rwahuruutanaga.
19 Rĩrĩa arutwo maakorirwo mathiĩte itĩĩna rĩa kiromita ithaano kana ithathatũ, makĩona Jesũ agĩũka na kũrĩ o akinyangĩĩte iria igũrũ, nao magĩgĩĩtigĩra mũno.
20 No we akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ! Tigaai gwĩtigĩra!”
21 Nao nĩmeendaga kũmũtoonyia gatarũinĩ, no ihinda o rĩu gatarũ gagĩkinya rũteereinĩ rwa kũu maathiaga.
Andũ gũcaria Jesũ
22 Na mũthenya ũyũ ũngĩ andũ arĩa maatigĩĩtwo mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria makĩririkana atĩ mooneete harĩ gatarũ o kamwe hau, na makĩririkana atĩ Jesũ ndaingĩrĩĩte hamwe na arutwo aake gatarũinĩ, no maathiĩte matarĩ naake.
23 No rĩĩrĩ, hau hũgũrũrũinĩ cia iria hakuhĩ na harĩa maarĩrĩire irio thuutha wa Mwathani gũcookeria Ngai ngaatho nĩhookire tũtarũ tũngĩ tuumĩĩte Tiberia.
24 Rĩrĩa andũ moonire atĩ Jesũ o na arutwo aake matiarĩ thĩinĩ wa tũtarũ tũu, makĩingĩra thĩinĩ watuo magĩthiĩ Kaperinaumu kũmũcaria.
Jesũ nĩ we mũgate wa muoyo
25 Rĩrĩa andũ maakorire Jesũ mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria makĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, ũrookire gũũkũ rĩ?”
26 Naake akĩmacookeria atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: mũranjaria nĩ tondũ nĩmũrarĩire mĩgate mũrahũũna no ti tondũ nĩmũronire ciama.
27 Tigagaai kũnogagĩra irio iria ithiraga; nogagĩraai irio iria itũũraga nĩ ũndũ wa muoyo wa tene na tene, iria Mũrũ wa Mũndũ akamũhe, tondũ Ngai Ithe nĩonanĩĩtie atĩ we nĩamwĩtĩkĩrĩĩte.”
28 Nao magĩkĩmũũria atĩrĩ, “Tũngĩgĩĩka atĩa nĩguo tũhote kũhingia ũrĩa Ngai eendaga twĩkage?”
29 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ũrĩa Ngai eendaga mwĩkage-rĩ, nĩmwĩtĩkie ũrĩa aatũmire.”
30 Nao magĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ kĩama kĩrĩkũ ũgũkĩringa tuone nĩguo tũgwĩtĩkie? Ũgwĩka atĩa?
31 Maithe maitũ ma tene nĩmaarĩire mana rĩrĩa maarĩ werũinĩ o ta ũrĩa kwandĩkĩĩtwo atĩrĩ, ‘Nĩamaheire mũgate wa kũrĩa uumĩĩte igũrũ.’ ”
32 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma atĩ: kĩrĩa Musa aamũheire timũgate wa kuuma igũrũ; amu Awa nĩ we ũmũheaga mũgate ũrĩa wa ma wa kuuma igũrũ.
33 Nĩ amu mũgate ũrĩa Ngai aheanaga, nĩ we ũrĩa uumaga igũrũ agooka gũũkũ thĩ kũhe andũ muoyo.”
34 Nao magĩkĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, tũheage mũgate ũcio hingo ciothe.”
35 Naake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ niĩ mũgate wa muoyo. Mũndũ o wothe ũgũũka kũrĩ niĩ ndarĩ hingo akaahũũta; na ũrĩa wothe ũkũnjĩtĩkia ndarĩ hingo akaanyoota.
36 No nĩndĩmwĩrĩĩte atĩ nĩmũnyoneete na mũkaaga gwĩtĩkia.
37 Arĩa oothe Awa aheete nĩmagooka kũrĩ niĩ, na mũndũ o wothe ũngĩũka kũrĩ niĩ ndirĩ hĩndĩ ngamũingata,
38 nĩ amu ndioimire igũrũ njũke njĩke kwenda gwakwa, no nĩnjĩke kwenda kwa ũrĩa wandũmire.
39 Ũcio wandũmire ndeendaga nde o na ũmwe wa arĩa aaheete, no eendaga ngaamariũkia oothe mũthenya wa mũthia.
40 Tondũ wendo wa Awa nĩ atĩ arĩa oothe moonaga Mũũriũ na makamwĩtĩkia no mũhaka magĩe na muoyo wa tene na tene. Na niĩ nĩngaamariũkia mũthenya wa mũthia.”
41 Na rĩĩrĩ, Ayahudi magĩkĩambĩrĩria kũng’ong’oora nĩ ũndũ wake kuuga atĩ, “Nĩ niĩ mũgate ũrĩa waikũrũkire kuuma igũrũ.”
42 Magĩkĩũrania atĩrĩ, “Githĩ ũyũ ti Jesũ mũrũ wa Josefu na nĩtũũĩ ithe na nyina? Rĩu arakiuga atĩ oimĩĩte igũrũ nĩkĩ?”
43 Naake Jesũ akĩmacookeria akĩmeera atĩrĩ, “Tigaai kũng’ong’oora gatagatĩinĩ kaanyu.
44 Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũũka kũrĩ niĩ, tiga areehirwo nĩ Awa ũrĩa wandũmire; na niĩ nĩngaamũriũkia mũthenya wa mũthia.
45 Anabii nĩmaandĩkire atĩrĩ, ‘Andũ oothe nĩmagaathoomithio nĩ Ngai.’ Ũrĩa wothe ũiguaga Awa na akeeruta ũhoro kuuma harĩ we nĩokaga kũrĩ niĩ.
46 Ũguo ti kuuga atĩ kwĩ mũndũ ũrĩ wona Awa; no rĩĩrĩ, ũrĩa uumĩĩte kwĩ Ngai no we wiki woneete Awa.
47 Ngũmwĩra na ma atĩ ũrĩa wothe wĩtĩkĩĩtie e na muoyo wa tene na tene.
48 Nĩ niĩ mũgate wa muoyo.
49 Maithe maanyu ma tene marĩ werũinĩ nĩmaarĩire mana, no nĩmaakuire.
50 Ũyũ nĩguo mũgate ũrĩa uumĩĩte igũrũ nĩguo mũndũ ũrĩa ũngĩũrĩa ndakaanakue.
51 Nĩ niĩ mũgate wĩ muoyo ũrĩa woimire igũrũ, na ũrĩa wothe ũngĩũria, egũtũũra tene na tene. Mũgate ũrĩa ngũheana nĩ mwĩrĩ wakwa, na ngũũheana nĩ geetha andũ moone muoyo.”
52 Na rĩĩrĩ, Ũhoro ũcio nĩwaraakaririe Ayahudi mũno, nao makĩambĩrĩria kũũrania atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ angĩhota atĩa gũtũhe mwĩrĩ wake tũrĩe?”
53 Naake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ndĩramwĩra na ma atĩ: mũtangĩrĩa mwĩrĩ wa Mũrũ wa Mũndũ na mũnyue thakame yake mũtingĩgĩa na muoyo thĩinĩ wanyu.
54 Ũrĩa wothe ũrĩaga mwĩrĩ wakwa, na akanyua thakame yakwa e na muoyo wa tene na tene, na niĩ nĩngaamũriũkia mũthenya wa mũthia.
55 Nĩ amu mwĩrĩ wakwa nĩ irio kũna; nayo thakame yakwa nĩ kĩndũ gĩa kũnyua kũna.
56 Mũndũ o wothe ũrĩaga mwĩrĩ wakwa na akanyua thakame yakwa, ũcio nĩaikaraga thĩinĩ wakwa, o na niĩ ngaikara thĩinĩ wake.
57 O ta ũrĩa niĩ ndatũmirwo nĩ Awa ũrĩa mũtũũra muoyo, na ndũũraga muoyo nĩ ũndũ wake, ũguo noguo mũndũ o wothe ũndĩaga egũtũũra muoyo nĩ ũndũ wakwa.
58 Ũyũ nĩguo mũgate ũrĩa uumĩĩte igũrũ ũgooka thĩ; ndũhaana mũgate ũrĩa maithe maanyu ma tene maarĩire na thuutha magĩkua. Ũrĩa wothe ũrĩaga mũgate ũyũ egũtũũra tene na tene.”
59 Jesũ oigire maũndũ macio rĩrĩa aarutanaga thunagogiinĩ kũu Kaperinaumu.
Ndeto cia muoyo wa tene na tene
60 Na rĩĩrĩ, arũmĩrĩri aingĩ aake maigua ũhoro ũcio makiuga atĩrĩ, “Ũhoro ũyũ wĩ na hinya mũno. Nũũ ũngĩhota kũwĩtĩkia?”
61 No Jesũ aamenya atĩ nĩmarang’oong’oora o na atarĩ mwĩre nĩ mũndũ nĩ ũndũ wa ũhoro ũcio, agĩkĩmooria atĩrĩ, “Anga ũhoro ũcio nĩwamũhĩngĩĩca?
62 Ĩ korwo nĩkuona mwakĩona Mũrũ wa Mũndũ akĩambata acooke kũrĩa oimire?
63 Muoyo ũheanagwo nĩ Roho; amu mwĩrĩ nĩ wa tũhũ. Ũhoro ũcio ndamũhe ũtũmaga mũgĩe na Roho wa Ngai, ũrĩa ũheanaga muoyo.
64 Ĩndĩ nĩkũrĩ amwe aanyu o na rĩu matarĩ maretĩkia.” (Jesũ nĩoĩ kuuma o kĩambĩrĩria arĩa mateetĩkĩĩtie, o na akamenya ũrĩa ũkaamũkunyanĩra.)
65 Agĩkiuga atĩrĩ, “Kĩu nĩkĩo gĩtũmire ndĩmwĩre atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũũka kũrĩ niĩ tiga ahotithirio gũũka nĩ Awa.”
66 Thuutha wa maũndũ macio andũ aingĩ arĩa maarũmĩrĩire Jesũ makĩmũtiga na matiacookire kũmũrũmĩrĩra rĩngĩ.
67 Naake Jesũ agĩkĩũria arutwo arĩa ikũmi na eerĩ atĩrĩ, “O na inyuĩ-rĩ, nĩmũgũkĩenda kũndiga?”
68 Naake Simoni Petero akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathani, tũngĩgĩthiĩ kũrĩ ũ? Wee wĩ na ndeto iria iheanaga muoyo wa tene na tene,
69 na nĩtũrĩĩkĩĩtie gwĩtĩkia na kũmenya atĩ wee nĩ we ũrĩa Mũtheru wa Ngai.”
70 Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Githĩ ti niĩ ndamũthuurire inyuĩ ikũmi na eerĩ na ũmwe wanyu nĩ Ngoma?”
71 Akiuga ũguo aaragia ũhoro wa Judasi mũrũ wa Simoni Mũisikariota. Tondũ o na akorwo Judasi aarĩ ũmwe wa acio ikũmi na eerĩ nĩ we warĩ wa gũkaamũkunyanĩra.